Dieta keto a cholesterol – czy zwiększone spożycie tłuszczu naprawdę szkodzi sercu?

Dieta keto od lat budzi skrajne emocje. Zwolennicy podkreślają jej skuteczność w odchudzaniu i poprawie metabolizmu, przeciwnicy ostrzegają przed negatywnym wpływem na poziom cholesterolu i zdrowie serca. Zwiększona podaż tłuszczu w codziennej diecie budzi pytania: czy rzeczywiście szkodzi sercu, czy może to jedynie mit oparty na przestarzałych badaniach?

Czym jest dieta keto i dlaczego budzi kontrowersje?

Dieta keto, czyli ketogeniczna, to sposób odżywiania, który charakteryzuje się bardzo niskim spożyciem węglowodanów i wysoką podażą tłuszczów. W klasycznej wersji tego modelu żywienia proporcje makroskładników wyglądają następująco: około 70-80% kalorii pochodzi z tłuszczów, 15-25% z białka, a zaledwie 5-10% z węglowodanów. Takie proporcje sprawiają, że organizm przechodzi w stan ketozy, w którym głównym źródłem energii stają się ciała ketonowe produkowane z tłuszczów, a nie glukoza.

Mimo licznych korzyści, takich jak redukcja masy ciała, lepsza kontrola poziomu cukru we krwi czy zmniejszenie stanów zapalnych, dieta keto budzi kontrowersje. Przeciwnicy ostrzegają przed potencjalnym wzrostem poziomu cholesterolu i ryzykiem chorób sercowo-naczyniowych. Podkreślają, że tak wysokie spożycie tłuszczu – zwłaszcza nasyconego – może prowadzić do miażdżycy i zwiększać ryzyko zawału serca. Jednak coraz więcej badań sugeruje, że rzeczywisty wpływ diety keto na zdrowie serca jest bardziej złożony, niż mogłoby się wydawać.

Cholesterol w organizmie – wróg czy sprzymierzeniec?

Cholesterol to substancja lipidowa niezbędna dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. Wbrew powszechnemu przekonaniu nie jest on wyłącznie wrogiem zdrowia, a wręcz pełni wiele kluczowych funkcji:

• Jest niezbędny do produkcji hormonów steroidowych, takich jak kortyzol, estrogeny i testosteron.
• Bierze udział w syntezie witaminy D, która wpływa na zdrowie kości i układu odpornościowego.
• Jest składnikiem błon komórkowych, zapewniając ich stabilność i prawidłową przepuszczalność.
• Wspomaga produkcję kwasów żółciowych, które umożliwiają trawienie tłuszczów.

Istnieją jednak dwa główne rodzaje cholesterolu:

• LDL (lipoproteiny o niskiej gęstości) – często określany jako „zły” cholesterol, ponieważ jego nadmiar może odkładać się w ścianach tętnic i prowadzić do miażdżycy.
• HDL (lipoproteiny o wysokiej gęstości) – nazywany „dobrym” cholesterolem, gdyż pomaga usuwać nadmiar LDL z organizmu i transportować go do wątroby, gdzie zostaje rozkładany.

Wiele osób obawia się wzrostu poziomu LDL na diecie keto, jednak warto pamiętać, że nie zawsze oznacza to wzrost ryzyka chorób serca. Istotne jest, w jakiej formie występuje LDL – duże, lekkie cząsteczki są mniej groźne niż małe, gęste, które mają większą tendencję do osadzania się w naczyniach. To właśnie profil lipidowy, a nie sama wartość cholesterolu, ma decydujące znaczenie dla zdrowia układu sercowo-naczyniowego.

Wpływ diety keto na poziom cholesterolu i zdrowie serca

Wpływ diety keto na poziom cholesterolu jest tematem licznych badań i debat. Wbrew obawom przeciwników tego sposobu odżywiania, wiele badań wskazuje, że choć u niektórych osób może dojść do wzrostu poziomu LDL, to jednocześnie często rośnie poziom HDL, co poprawia ogólny profil lipidowy. To właśnie stosunek LDL do HDL, a nie sam poziom cholesterolu, ma kluczowe znaczenie dla oceny ryzyka sercowo-naczyniowego.

Badania wykazują, że:

• Dieta keto często prowadzi do zwiększenia frakcji HDL, co działa ochronnie na układ krążenia.
• U wielu osób poprawia się tzw. profil cząsteczek LDL – wzrasta udział dużych, lekkich cząsteczek, a maleje liczba małych, gęstych, które są bardziej miażdżycorodne.
• Poziom trójglicerydów, które są czynnikiem ryzyka chorób serca, zwykle spada podczas stosowania diety keto.
• U osób otyłych lub z insulinoopornością poprawia się wrażliwość na insulinę, co może redukować ryzyko zespołu metabolicznego, który sprzyja chorobom serca.

Jednak nie u każdego organizm reaguje tak samo. Istnieje niewielki odsetek osób, u których dieta keto prowadzi do znacznego wzrostu poziomu LDL i ogólnego cholesterolu, co może stanowić problem, zwłaszcza jeśli towarzyszy temu podwyższony poziom markerów zapalnych. W takich przypadkach warto dostosować proporcje tłuszczów w diecie i skupić się na tłuszczach nienasyconych pochodzących z oliwy z oliwek, awokado czy orzechów, zamiast bazować na tłuszczach nasyconych z czerwonego mięsa i nabiału.

Jak bezpiecznie stosować dietę keto, by dbać o serce?

Stosowanie diety keto nie musi wiązać się z negatywnym wpływem na układ sercowo-naczyniowy, pod warunkiem, że podejdziemy do niej świadomie. Oto kilka zasad, które pomagają dbać o zdrowie serca podczas diety ketogenicznej:

• Wybieraj zdrowe źródła tłuszczów – zamiast tłuszczów trans i nadmiaru tłuszczów nasyconych, sięgaj po oliwę z oliwek, olej kokosowy, orzechy, awokado i tłuste ryby bogate w kwasy omega-3.
• Kontroluj poziom cholesterolu i markerów zapalnych – regularne badania lipidogramu i CRP pomogą monitorować wpływ diety na organizm.
• Zadbaj o różnorodność produktów – dieta bogata w warzywa niskowęglowodanowe, takie jak szpinak, brokuły czy papryka, dostarcza antyoksydantów i błonnika, co wspiera zdrowie serca.
• Nie przesadzaj z przetworzonym mięsem – wędliny, boczek czy kiełbasy zawierają konserwanty i mogą negatywnie wpływać na układ sercowo-naczyniowy.
• Dbaj o aktywność fizyczną – regularny ruch pomaga utrzymać zdrowy profil lipidowy i poprawia kondycję serca.

Podsumowując, dieta keto nie musi być zagrożeniem dla serca, o ile jest odpowiednio zbilansowana i dostosowana do indywidualnych potrzeb organizmu. Kluczem jest wybór zdrowych tłuszczów, monitorowanie parametrów zdrowotnych oraz unikanie skrajności, które mogą negatywnie wpłynąć na układ sercowo-naczyniowy.

Więcej na ten temat pod adresem: https://fitkobieta.pl/zdrowie/diety/dieta-keto-co-to-jest-i-czy-warto-ja-stosowac/.